Bir girişim yapmak isteyenlerin sanırım kafasındaki en önemli sorulardan bir tanesi girişimin başarılı olmuş olmayacağı oluyor. Başarının kesin bir formülü yok çünkü çok fazla değişken var: Pazar, ekonomik göstergeler, değişen eğilimler, politika gibi. Ancak yine de kontrolünüz altında olabilecek olan faktörleri dikkatlice doğrularsanız en azından riski azaltılmış olursunuz.

Global olarak elimizde kesin bir veri olmasa da kurulan her 100 girişimin en fazla 10 tanesinin hayatına devam ettiğini söyleyebiliriz. Girişimlerin başarısızlık sebepleri üzerine yapılan araştırmalar var. Onlara ayrıntılı olarak burada değinmeyeceğim ancak hepsinden ortak olarak çıkan bazı sorunları şu şekilde sıralayabilirim:

• İmkânsız ürünler: Girişimin gerçekleşmesi için gerekli olan hammadde, materyal ve teknolojinin var olmaması ya da uygun olmaması durumu
• Yoğun rekabet: Girişimin hedeflediği pazarda yaşanan yoğun ve yıkıcı rekabet durumu
• Yetkinliği yetersiz olan takımlar: Girişimi gerçekleştirmek için gereken teknik ve beşerî yetkinliğe sahip olmayan ya da eksik olan takımlar
• Kaynakların yetersizliği: Hızlı nakit tüketimi, gereksiz harcama, kötü zaman yönetimi
• Erken pes etme: Girişimin geçmesi gereken evreleri beklememe, var olan durumu analiz edip öğrenilmesi ve yapılması gerekenleri yap(a)mama durumu
• Pazarlama ve Finansal plan eksikliği: İş planı ve fizibilite çalışmasının olmaması, gelecek için kötü ve iyi senaryo çalışmasının yapılmaması durumları
• Zamanlama problemi: Girişimin pazarına ve onun sorununa/sorunlarına doğru koşullar altında ve doğru zamanda girmemiş olması

Bu temel başarısızlık faktörlerinin risklerini sıfıra indirmek mümkün değil ancak en azından 3 temel doğrulama (sınama) aşaması ile risklerin azaltıldığını girişimlerle çalıştığımda gözlemledim. Bunları şu şekilde sıralayabilirim:

1. Teknik Sınama: Sormanız gereken sorular:
   • Ürünün çalışıp çalışmadığına dair testi yaptınız mı?
   • Ürünü ekibinizden farklı olarak müşteri kitleniz üzerinde test ettiniz mi?
   • Ürünün yazılımını/materyalini/çalışma prensibini zorlaştıran ya da engelleyen teknik bir sorun var mı?
   • Ürünün operasyonu ne kadar kolay? Operasyon için büyük bir teknik bilgi ya da sermaye gerekiyor mu?
2. Uygulanabilirlik Sınaması: Sormanız gereken sorular:
   • Ürünün gerçekleşmesini ve pazara çıkmasını engelleyen hukuki ya da prosedürsel bir sorun var mı?
   • Ürünün operasyonunu zorlaştıran ya da engelleyen aracılar, kişiler ya da kurumlar olabilir mi?
   • Ürünün hitap ettiği pazarda rekabet durumu ve koşulları sert ve yıkıcı mı?
3. Müşteri sınaması: Sormanız gereken sorular:
   • Ürün potansiyel müşterileriniz tarafından anlaşılabiliyor mu?
   • Ürünü potansiyel müşterileriniz almak ya da kullanmak için para verir mi?
   • Ürünü alan potansiyel müşterileriniz karlılığınızı ve maliyetlerinizi karşılayacak kadar sürdürülebilir bir sıklıkta almayı sürdürebilir mi?