Yaklaşık 15 yıldır, profesyonel olarak hem girişimcilere hem de şirketlerin yöneticilerine ve ekiplerine mentorluk yapıyorum. Lise öğrencilerinden, CEO’lara kadar çok geniş bir yelpazede ve çok farklı sektör ve altyapılardan gelen kişilere mentorluk yaptığım oldu. Bir mentorun teknik altyapısı ve hangi konularda danışana yardımcı olacağı çok büyük önem taşıyor. Herkesin her konuda mentor olmasını iki taraf açısından da verimli bulmuyorum. Ancak uzmanlık alanından bağımsız olarak her mentorda olması gereken en değerli özellik bana göre “mentorun yaklaşımı” olmalıdır.
Konunuza çok hâkim olabilirsiniz, tecrübeniz tartışma götürmüyor durumda da olabilir. Ancak yaklaşımınız eğer yanlışsa, karşı taraftan doğru cevapları ve tepkileri alamayacağınız için onlara yardımcı olmanız zorlaşabilir. Yaklaşımınız doğruysa hem karşı taraf psikolojik olarak kendini çok daha rahat hissediyor hem de konuşulan planları uygulaması çok daha rahat oluyor. Şimdi sizlere kendi tecrübeme göre mentor olarak en çok kullandığım 9 sözcük kalıbının doğrusunu ve yanlışını anlatmak istiyorum. Bu 9 cümle kalıbı mentorluk ya da yöneticilik yaklaşımınızı daha ileri taşıyabilir ve iletişiminizi kuvvetlendirebilir.
1 Geribildirim
YANLIŞ: Sana geribildirim verebilir miyim?
DOĞRUSU: Benim düşüncem şu.
2 Takdir Etme
YANLIŞ: Harika iş çıkarmışsın.
DOĞRUSU: Bana göre çok doğru gördüğüm şu 3 tane şey. Bunları yaparken aklından neler geçiyordu?
3 Tavsiye
YANLIŞ: Yapman gereken şu.
DOĞRUSU: Ben olsaydım şöyle yapardım.
4 Geliştirme
YANLIŞ: Geliştirmen gereken yön şu.
DOĞRUSU: Benim için en iyi işleyen yol şuydu ve nedeni de şu.
5 Olumsuz Dönüş
YANLIŞ: Bence bu işe yaramadı.
DOĞRUSU: X yaptığın zaman ben bunu Y olarak hissettim ya da belki de ben anlamadım.
6 Anlama
YANLIŞ: Ne dediğini anlamadım.
DOĞRUSU: Zorlanmaya başladığım yer şurası oldu.
7 Etkileşim
YANLIŞ: Beni daha çok aramalısın.
DOĞRUSU: Beni aramadığın ya da haber vermediğin zaman aynı noktada olup olmadığımızı merak ediyorum.
8 Planlama
YANLIŞ: Stratejik düşünmüyorsun.
DOĞRUSU: Yaptığın planı anlamakta zorlanıyorum.
9 Akıl isteme
YANLIŞ: Şunu yapmalısın (akıl istenilen bir durumda).
DOĞRUSU: Zorlandığın durumlar hakkında ne hissediyorsun? Daha önce böyle bir şeyle başa çıkmak için ne yapmıştın?
Elbette bu 9 yaklaşım şablonu, yüzde yüz aynı olarak gerçekleşmiyor. Ancak her mentorluk görüşmesi sırasında ortaya çıkma olasılığının oldukça yüksek olduğu düşünüyorum. Şablonları, birer ezber cümlesi gibi değil, birer iç görü ve özümseme olarak kabul ederseniz birçok durumda daha doğru yaklaşım sergileyebilirsiniz.