Metaverse aslında yaklaşık 30 yıl önce ortaya çıktı. İlk zamanlarda tabii ki günümüzdeki haliyle değildi. Metaverse kavramını Neal Stephenson Parazit (Show Crash) kitabında insanların avatarlarının buluştuğu 3 boyutlu bir alemi tasvir etmek için kullandı. Yıllar sonra da bu isim ilk ortaya çıkarılış haline benzer durumlariçin kullanıldı.

Peki ya son yıllarda popüler hale gelen METAVERSE nedir? Metaverse’ı AR (Arttırılmış Gerçeklik) ve VR (Sanal Gerçeklik) ekipmanları kullanarak gireceğimiz 3 boyutlu bir alem olarak tanımlayabiliriz. Lakin geleceğini asla kestiremeyeceğimiz bir alem... Metaverse birkaç yıl sonra unutulmuş bir deney olabileceği gibi torunlarımızın yaşayacağı sanal bir dünya da olabilir. Bizden birkaç kuşak sonra Matrix filmindeki gibigerçeğe çok yakın bir dünya oluşabilir. Yaşadıkları sanal dünyayı gerçek sandıkları bir alem de olabilir. Şahsi tahminim insanlar için ev hariç diğer ortamları kullanışsız kılabilir. Geleceğin insanları sadecebeslenme ve uyumak gibi temel ihtiyaçlar için gerçek dünyaya gelebilir. Diğer bütün sosyal aktiviteler sanal dünyada gerçekleşebilir. Sınırsız bir dünya sağlayan metaverse geleceğin insanları için çok daha cezbedici olacaktır. Metaverse’in yeni bir dünya olacağı gibi Upload dizisindeki gibi ölümden sonra bilincin kopyalandığısanal bir ahiret bile yaratılmayı içerecek kadar uçuk kaçık opsiyonlar bile konuşuluyor. Metaverse gerçektende ne olacağını kestiremeyeceğimiz sonsuz olasılıklar ile dolu kimilerinin fırsat kimilerimizin ise insanlığınbaşına gelebilecek en kötü şey olarak yorumlayabileceği bir alem.

Büyük boyutta verilerin bulunduğu ve sürekliliğin önemli olduğu bu alem için blockchain teknolojisinikullanmamız şart. Kısaca blockchain teknolojisi; mevcutta kullandığımız ortak bir internet ağına bağlanmak yerine bizi de ağın bir parçası yapıyor. Blockchain ile internete bağlı her bilgisayar, ağın bir parçası haline geliyor. Bu teknoloji ile verilerin tutulduğu sunucular ve yedeklerine ihtiyaç duyulmuyor. Blockchain teknolojisiile hepimiz ağın bir parçası oluyoruz. Yaratılan bu yeni yaşam alanımızın çökme ihtimali bile tahminlerin ötesinde olumsuz sonuçlar doğurabilir. Metaverse sistemi hayal edildiği gibi hayatımıza girmesi durumunda bu alemin çökmesi demek aynı zamanda bütün hayatın çökmesi anlamına gelecek. Metaverse dünyasında bir dakikalık kesinti veya sistem çökmesi bile fiziksel dünyada tamiri çok güç sonuçlar doğurabilecek. Sistem kesintilerinin olmaması daha doğrusu sistemin yüzdeyüz kesintisiz ve çalışması için blockchain teknolojisiolmazsa olmazlardan. Blockchain teknolojisinde sunucu kavramı yok. Bu teknoloji ile zincire katılan her bilgisayar sunucu görevi görüyor. Dolayısıyla bir veya birkaç sunucu veya bilgisayarın çökmesi sistemde herhangi bir olumsuz etki yaratmıyor. Blockchain teknolojisinin çökmesi için tüm kullanıcıların %51’in veyadaha fazlasının offline olması gerekiyor. Bu ihtimali düşününce gerçekleşmesi imkansız gibi.

Metaverse ve blockchain teknolojisi hayatımıza sonsuz olasılıklardan daha fazlasını getirmeye başladı bile. Bu getirdiği argümanlardan biri de NFT. Peki nedir bu NFT? NFT (non-fungible tokens) eşi ile değiştirilemez anlamına geliyor. Adından da anlaşılacağı gibi eşssiz ve değiştirlemez token oluşturmamızı sağlıyor. Güncel para ile örnek vermek gerekirse elinizddeki 100 lirayı iki ellilik veya beş yirmilik banknota çeviremiyoruz. Para bozma ve değiştirme NFT dünyasında mümkün değil. Bunun sebebi her NFT bulunduğu “zincir” içinde onaözel tanımlanmış bilgiler içeriyor. Bu bilgiler onun yaratıcısından, satıldığı kişilere ve en son sahibine kadarorjinalliğini gösteren dijital bir imza niteliğinde .

Bahsettiğimiz NFT’lerin kapsamı oldukça geniş. NFT piyasası sanat eserleri, fotoğraflar, oyunlar, müzikler,avatarlar ve döngüleri kapsıyor. Bu kapsama alanı sanal dünyaya adım atan sanatçılar içinde ciddi fırsatlar içeriyor. Eser oluşturulduktan sonra eşsiz ve kopyalanamaz olduğundan sanatçılar için de güvence sağlıyor. Sanat hırsızlığı ve kopyalamayı imkansız hale getiriyor. Sanatçıların en büyük korkularındanolan eserlerinin çalınma ihtimalini NFT içindeki veriler sayesinde ortadan kalkıyor.

Birçok insan NFT’leri bir yatırım aracı olarak kullanılmaya başladı. Yatırımcılar ve koleksiyoncular büyük miktarlarda satın alma işlemi gerçekleştiriyor. NFT pazarının beklenenin üstünde bir ivme ile büyüyeceği tahmin ediliyor. Başlangıç aşamasında bile birçok sanatçı ve yatırımcıya para kazandırmaya başladı. Mevcut durumda bile popüler olan bazı platformlarda 5000 etherium (220.500 TL) değerinde NFT’ler bulunmakta ve işlem görmekte.

Hayatımıza girmekte olan ve gelecekte çok yer kaplayacağı düşünülen Metaverse ve NFT gerçekten akılalmaz bir hızla ve belirsizlikle geliyor. Geleckte Matrix gerçek mi olacak yoksa dünya bunların hepsiniunutacak mı?